Κοστολόγηση τελικών φορέων

Ο λογιστικός προσδιορισμός του κόστους των ενδιάμεσων ή τελικών φορέων (προϊόντων ή υπηρεσιών)
Το λογιστικά διαμορφωμένο λειτουργικό κόστος καταλογίζεται στους τελικούς φορείς, που είναι:
- Τα προϊόντα που παράγονται, ενδιάμεσα ή τελικά. Στην έννοια των προϊόντων περιλαμβάνονται και οι υπηρεσίες.
- Τα προϊόντα ή εμπορεύματα που πωλούνται.
- Τα μικτά αναλυτικά αποτελέσματα πωλήσεων.
1. Στα ενδιάμεσα ή τελικά προϊόντα που παράγονται καταλογίζεται το κόστος της παραγωγικής λειτουργίας. Από το κόστος αυτό, το άμεσο επιβαρύνει ολοκληρωτικά το συγκεκριμένο προϊόν για το οποίο πραγματοποιείται, ενώ το έμμεσο μερίζεται στα επιμέρους προϊόντα με τη χρησιμοποίηση διάφορων κριτηρίων. Για το λόγο αυτό επιβάλλεται η χωριστή λογιστική παρακολούθηση του άμεσου και του έμμεσου κόστους.
Το άμεσο ως προς τους τελικούς φορείς κόστος παραγωγής είναι δυνατό να καταλογίζεται απευθείας, χωρίς δηλαδή να καταχωρείται πρώτα στους λογαριασμούς του λειτουργικού κόστους παραγωγής, οι οποίοι στην περίπτωση αυτή περιλαμβάνουν μόνο το έμμεσο κόστος. Η διαδικασία αυτή έχει ως πλεονέκτημα την αποφυγή ενδιάμεσων εγγραφών μεταφοράς του κατ' είδος άμεσου κόστους παραγωγής στους λογαριασμούς των κέντρων κόστους και ως μειονέκτημα τη διάσπαση της ενότητας του λειτουργικού κόστους. Για την αντιμετώπιση του μειονεκτήματος αυτού, το πλήρες λειτουργικό κόστος παραγωγής σχηματίζεται εξωλογιστικά, με την ενοποίηση των λογαριασμών των κέντρων κόστους και των φορέων κόστους που παράγονται στα συγκεκριμένα αυτά κέντρα, πριν από το μερισμό του έμμεσου κόστους παραγωγής.
2. Στα προϊόντα ή εμπορεύματα που πωλούνται, δηλαδή στα έσοδα από τις πωλήσεις αυτές, καταλογίζεται το άμεσο κόστος της λειτουργίας διαθέσεως. Το κόστος αυτό περιλαμβάνει στοιχεία που συνδέονται άμεσα με τα συγκεκριμένα προϊόντα (ή υπηρεσίες) που πωλούνται, είτε επειδή γίνονται ολοκληρωτικά γιαυτά, όπως π.χ τα έξοδα συσκευασίας και μεταφοράς καθώς και οι προμήθειες μεσολαβητών, είτε επειδή ο υπολογισμός τους είναι δυνατό να γίνεται με ακρίβεια σχετικά με το μέρος που αφορούν κάθε ένα από τα προϊόντα, όπως π.χ. τα φορτωτικά - εκφορτωτικά, τα ασφάλιστρα μεταφοράς και τα εισπρακτικά των Τραπεζών για τις φορτωτικές και τα τιμολόγια.
Το άμεσο κόστος πωλήσεων μεταφέρεται από τους λογαριασμούς του λειτουργικού κόστους (92.03.04 «άμεσα έξοδα πωλήσεων») στους οικείους υπολογαριασμούς του 96.21 και από το λογαριασμό αυτό, μαζί με το κόστος παραγωγής ή αγοράς πωλημένων (λ/96.20), μεταφέρεται στο λογαριασμό 96.22 «μικτά αναλυτικά αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως», όπου σχηματίζεται το ολικό άμεσο κόστος πωλήσεων. Το κόστος αυτό, στο λογαριασμό 96.22, συσχετίζεται με τα αντίστοιχα έσοδα και από το συσχετισμό αυτό προκύπτουν τα μικτά αποτελέσματα, τα οποία μεταφέρονται στο λογαριασμό 98.99 «αποτελέσματα χρήσεως».
3. Στα μικτά αναλυτικά αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως (λ/98.99.01) καταλογίζεται το κόστος των λειτουργιών:
- Διοικήσεως
- Διαθέσεως (εκτός από τα άμεσα έξοδα πωλήσεων)
- Χρηματοοικονομικής
- Ερευνών - αναπτύξεως.
Το κόστος των παραπάνω λειτουργιών σχηματίζεται λογιστικά στους οικείους υπολογαριασμούς λειτουργικού κόστους του 92 και από τους λογαριασμούς αυτούς μεταφέρεται το άμεσο κόστος πωλήσεων στο λογαριασμό 96.21 και το υπόλοιπο (έμμεσο) στο λογαριασμό 98.99, όπου μαζί με άλλα κονδύλια συμμετέχει στην κατάρτιση του λογαριασμού «Αποτελέσματα χρήσεως».

Πηγή gus.gr